استفاده از ونتیلاتور، در عین حال که یکی از مهمترین اقدامات حیاتی برای نجات جان بیمار است، میتواند در صورت تنظیمات اشتباه یا واکنش ناکافی به شرایط بحرانی، باعث آسیبهای شدید ریوی یا حتی ایست قلبی شود. آگاهی و رعایت نکات ایمنی، بخش جداییناپذیر از مراقبت حرفهای در تهویه مکانیکی است.
باروتروما (Barotrauma):
آسیب به بافت ریه به دلیل اعمال فشار بیشازحد در مدهای VCV یا PCV.
پیشگیری:
محدود نگه داشتن فشار دمی (Ppeak < 30 cmH₂O)
استفاده از مدهای با فشار کنترلشده برای بیماران با کمپلیانس پایین
نظارت مستمر بر نمودار فشار و آلارم فشار بالا
والوتروما (Volutrauma):
آسیب ناشی از حجم بیشازحد جاری (VT) که موجب اتساع مفرط آلوئولها میشود.
پیشگیری:
تنظیم VT بین 6–8 ml/kg (یا 4–6 در ARDS)
استفاده از وزن ایدهآل (IBW) برای محاسبه حجم
مانیتورینگ Pplat و Driving Pressure
آتلتازیس (Atelectasis):
فروپاشی آلوئولها در صورت تهویه ناکافی یا بدون PEEP مناسب.
پیشگیری:
استفاده از حداقل PEEP (۵ سانتیمتر آب) در تمام بیماران
بررسی SpO₂ و نمودار جریان بازدم برای تشخیص زودهنگام
قطع ناگهانی برق یا گاز:
بررسی شارژ باتری داخلی بهصورت دورهای
آشنایی با منبع اکسیژن کمکی یا آمبوبگ برای تهویه دستی فوری
اطلاع از زمان باقیمانده عملکرد باتری (در نمایشگر دستگاه)
آپنه ناگهانی یا تلاش تنفسی صفر در مدهای حمایتی:
فعال کردن Backup Rate در مدهای PSV
پایش مداوم با آلارم Apnea
بررسی وضعیت هوشیاری و سطح CO₂ (در صورت امکان استفاده از ETCO₂)
نشت شدید مدار یا قطع ناگهانی:
بررسی منظم اتصالات مدار تنفسی
نگهداری مناسب از فیلترها و ماسکها
پاسخ سریع به آلارم Low Pressure یا Disconnect
اختلال در سنسورها یا نمودارهای غیرعادی:
بررسی موقعیت حسگر جریان و فشار
تمیز کردن یا تعویض سریع در صورت آلودگی
در صورت شک، سوئیچ به مد کنترلشده تا رفع مشکل
جابجایی بیماران متصل به ونتیلاتور، بهویژه در بیماران ناپایدار، یکی از حساسترین مراحل مراقبت است. دستگاه Medecnet TS با داشتن باتری و پایهی چرخدار این امکان را فراهم میکند، اما رعایت نکات زیر حیاتی است:
اطمینان از شارژ کامل باتری قبل از شروع جابجایی
چک کردن مجدد اتصالات مدار تنفسی و عدم وجود نشت یا کشیدگی
همراه داشتن تجهیزات کمکی شامل آمبوبگ، ماسک، اکسیژن قابلحمل
تنظیم مجدد آلارمها متناسب با شرایط جابهجایی (مثلاً کاهش حساسیت Flow Trigger در حین حرکت)
همراهی تیم درمانی شامل پرستار و در صورت امکان پزشک یا ریهدرمانگر
در پایان انتقال، بررسی کامل تنظیمات، موجها و وضعیت بیمار
📌 جمعبندی این بخش:
دستگاه ونتیلاتور، ابزاری نجاتبخش است—اما فقط برای کاربری که اصول ایمنی آن را میداند. جلوگیری از آسیب، واکنش سریع به بحران، و اجرای صحیح جابجاییها، نشانه یک پرستار ماهر در مراقبتهای تنفسی است.
در بخش بعد، بهصورت خلاصه و جمعبندیشده، نکات مهم و کاربردی دستگاه را مرور خواهیم کرد تا همیشه دمِ دست و آمادهی یادآوری باشند. ✅