هر دستگاه ونتیلاتور برای حفظ دقت و ایمنی در عملکرد نیاز به بررسیهای منظم، تستهای فنی و کالیبراسیون دارد. حتی اگر دستگاه ظاهراً بهدرستی کار میکند، ممکن است خطاهای کوچک در سنسورها یا فشارها وجود داشته باشد که در بلندمدت سلامت بیمار را تهدید کند. در این فصل، تمام مراحل و نکات لازم برای بررسی فنی و کالیبراسیون را بررسی میکنیم.
✅ کالیبراسیون چیست؟
کالیبراسیون به معنای تنظیم و بررسی سنسورها و سیستمهای اندازهگیری دستگاه است تا اطمینان حاصل شود که مقادیر نشاندادهشده (مثل حجم، فشار و جریان) با واقعیت کاملاً هماهنگاند.
📅 کالیبراسیون روزانه (Daily Calibration):
🔸 چه زمانی انجام شود؟
قبل از اولین استفاده روزانه
پس از جابجایی دستگاه یا قطع و وصل برق
اگر پارامترهای تهویه مشکوک به نظر برسند (مثلاً حجم جاری خیلی پایینتر یا بالاتر از حد انتظار)
🔸 نحوه انجام:
وارد منوی «تنظیمات فنی» شوید (از منوی اصلی دستگاه).
گزینه "Calibration" را انتخاب کنید.
اگر دستگاه از سنسور جریان خارجی استفاده میکند، مطمئن شوید سنسور و مدار متصلاند.
گزینه "Start Flow Sensor Calibration" یا معادل فارسی آن را لمس کنید.
صبر کنید تا فرآیند بهطور خودکار انجام شود.
پیغام “Calibration Successful” یا "کالیبراسیون با موفقیت انجام شد" باید ظاهر شود.
✅ نکته مهم:
در پایان کالیبراسیون، بررسی کنید که گرافها و مقادیر عددی (مانند حجم و فشار) طبیعی هستند و با شرایط بیمار هماهنگاند.
🗓️ کالیبراسیون دورهای (هفتگی یا ماهانه):
🔧 توسط تکنسین آموزشدیده انجام شود و شامل موارد زیر است:
کالیبراسیون دقیق سنسورهای جریان، فشار و اکسیژن با تجهیزات مرجع
بررسی صحت نمایشگر و دکمهها
بررسی تطابق مقادیر FiO₂ با آنالایزر اکسیژن مستقل
کالیبراسیون فشار دم و بازدم با فشارسنج دستی (مانومتر پزشکی)
✅ تست نشت (Leak Test):
هدف: بررسی سلامت و عدم نشت در مدار تنفسی و اتصالات
🔸 زمان انجام:
قبل از اتصال به بیمار
پس از تعویض مدار یا سنسورها
در صورت شنیدن صدای نشت یا مشاهده کاهش غیرعادی حجم بازدمی
🔸 نحوه انجام:
مدار را بهطور کامل متصل کنید (خروجی دم و بازدم بهدرستی وصل شده باشد).
انتهای مدار را با دست یا یک درپوش مخصوص ببندید.
وارد منوی تست دستگاه شوید و گزینه "Leak Test" را فعال کنید.
دستگاه بهطور خودکار فشار را اعمال کرده و میزان نشتی را محاسبه میکند.
اگر نشت بیش از حد مجاز (معمولاً >۱۰٪) باشد، پیغام هشدار داده میشود.
✅ رفع مشکل:
بررسی تمام اتصالات مدار
فیکس کردن محل اتصال ماسک یا لوله تراشه
تعویض فیلتر یا سنسور آسیبدیده
✅ تست فشار (Pressure Test):
هدف: بررسی تطابق فشار خروجی دستگاه با مقدار تنظیمشده
🔸 نحوه انجام:
اتصال یک مانومتر پزشکی یا فشارسنج دیجیتال به خروجی دمی
تنظیم PIP مشخص (مثلاً ۳۰ cmH₂O) و بررسی عدد مانومتر
اختلاف بیش از ±۲ cmH₂O نیاز به تنظیم توسط تیم فنی دارد
🔧 این بررسیها باید توسط تیم فنی بیمارستان یا نماینده رسمی شرکت سازنده انجام شود، اما پرستاران باید از زمانبندی آن مطلع باشند و در صورت بروز مشکل، فوراً گزارش دهند.
🔁 بررسیهای دورهای شامل:
ماهانه:
تست هشدارها و آلارمها
بررسی عملکرد باتری
بررسی اتصالات داخلی برق و گاز
تمیزکاری فنها و دریچههای تهویه
سهماهه:
کالیبراسیون کامل سنسورها
بررسی نرمافزار و انجام بهروزرسانیهای احتمالی
تست پایداری در مدهای مختلف تهویه
سالانه:
تست فشار کامل با تجهیزات مرجع
بررسی دقیق جریان هوا، نشتی داخلی، تستهای عملکرد بحرانی
تعویض باتری (در صورت افت راندمان)
تستهای ایمنی الکتریکی و جریان نشتی بدنه
✅ کالیبراسیون دقیق = عملکرد ایمن + تهویه مؤثر
✅ تست نشت ساده = جلوگیری از هیپوونتیلاسیون و خطای آلارم
✅ ثبت تاریخهای کالیبراسیون و نگهداری در دفترچه یا سیستم دیجیتال بیمارستان، ضروری است
✅ اگر نتوانستید کالیبراسیون موفق انجام دهید، از دستگاه استفاده نکنید و با تیم فنی تماس بگیرید
✅ آموزش به تمام اعضای تیم درمانی برای بررسی اولیه آلارمها و تستهای ساده الزامی است
با رعایت کامل این موارد، دستگاه RESPINA.P1 همواره با حداکثر دقت و ایمنی به کار ادامه خواهد داد و از ایجاد وقفه یا تهویه ناکارآمد جلوگیری میشود. در فصل بعد، نکات ایمنی نهایی در استفاده از ونتیلاتور را مرور خواهیم کرد.